သစ္ခက္သံလြင္ ႏိုင္ငံေရး သုံးသပ္ခ်က္၊ ျမတ္လိႈင္း ၏ "လႊတ္ေတာ္ကုိယ္စားလွယ္တာဝန္မွ ျပန္လည္ရုပ္သိမ္းျခင္းဥပေဒနဲ႔ျမန္မာ့ႏိုင္ငံေရးအလားအလာ "

လႊတ္ေတာ္ကုိယ္စားလွယ္တာဝန္မွ ျပန္လည္ရုပ္သိမ္းျခင္းဥပေဒနဲ႔ 

ျမန္မာ့ႏိုင္ငံေရးအလားအလာ

ျမတ္လိႈင္း

မၾကာခင္အခုက်င္းပေနတဲ့လႊတ္ေတာ္မွာ လႊတ္ေတာ္ကုိယ္စား လွယ္တာဝန္က ျပန္လည္ရုပ္သိမ္းျခင္းဥပေဒကုိ ျပည္ေထာင္စု အေထြေထြေရြးေကာက္ပြဲက်င္းပေရးေကာ္မရွင္ကေန တင္သြင္း သြားမယ္လို႔ သိရပါတယ္။ ဒီဥပေဒမွာ၂၀၀၈ ဖြဲ႔စည္းပုံအေျခခံ ဥပေဒအရ ျပ႒ာန္းထားတဲ့အတိုင္းဆိုရင္ ပုဒ္မ၃၉၆။ (ခ)မွာ သက္ ဆိုင္ရာ မဲဆႏၵနယ္၏မူလမဲဆႏၵရွင္မ်ားအနက္ အနည္းဆုံး တစ္ ရာခိုင္္ႏႈန္းတို႔က တာဝန္မွျပန္လည္ရုပ္သိမ္းလိုေသာ လႊတ္ေတာ္ ကုိယ္စားလွယ္ႏွင့္ပတ္သက္သည့္တိုင္တန္းခ်က္ကုိ ျပည္ေထာင္ စုေရြးေကာက္ပြဲ ေကာ္မရွင္ထံ တင္ျပရမည္လို႔ ဆိုထားပါတယ္။

ဒီဥပေဒအတိုင္းသာဆိုရင္ လႊတ္ေတာ္ကုိယ္စားလွယ္အေတာ္မ်ားမ်ားတာဝန္ကေန ျပန္အရုပ္သိမ္းခံရနိုင္ တဲ့အေျခအေနေတြမ်ား လိမ့္မယ္လုိ႔ ခန္႔မွန္းခ်င္ပါတယ္။ ဘာေၾကာင့္ဒီလိုခန္႔မွန္းခ်င္မိသလဲဆိုရင္ အာဏာရ အင္အယ္ဒီပါတီမွာ လႊတ္ေတာ္ကုိယ္စားလွယ္မ်ားအတြက္ တိုင္ၾကားနိုင္ရန္ဌာန တရပ္ဖြင့္ထားပါတယ္။ ဒီဌာနမွာလႊတ္ေတာ္ ကုိယ္စားလွယ္ေတြကုိမလုိလားတဲ့တိုင္ၾကားစာေတြ အမ်ားဆုံး ဆိုတာလည္း သိလုိက္ရပါတယ္။ ေနာက္တခ်က္က ျပီးခဲ့တဲ့ ၂၀၁၇ ဧျပီလၾကားျဖတ္ေရြးေကာက္ပြဲမွာ အာ ဏာရ အင္အယ္ဒီပါတီ အေနနဲ႔ မဲဆႏၵနယ္ ၁၈ ေနရာဝင္ျပိဳင္ျပီး ၉ ေနရာသာအနိုင္ရတဲ့အေျခအေနကုိျပန္ၾကည့္မယ္ဆိုရင္လည္း ျပည္သူေတြရဲ႕ေထာက္ခံမႈအား က်ဆင္းလာတာကုိ ေတြ႔နိုင္ပါတယ္။

         အခုျဖစ္ေပၚေနတဲ့နိုင္ငံေရးအေျခအေနအရလည္း အာဏာရအင္အယ္ဒီပါတီအေနနဲ႔ က႑ေပါင္းစုံ မွာ အလြန္အင္မတန္အခက္အခဲေတြကုိ ရင္ဆိုင္ေနရပါတယ္။ ဒီအေရးႀကီးတဲ့ ၂၀၀၈ ဖြဲ႔စည္းပုံအေျခခံ ဥပေဒ ျပင္ဆင္နိုင္ေရး၊ ျပည္တြင္းျငိမ္းခ်မ္းေရးေတြကုိထားပါ ဦး။ ဒီအေျခအေနေတြကေရရွည္ေဆာင္ရြက္ရမယ့္ကိစၥေတြပါ။ ေရတိုလတ္တေလာေဆာင္ရြက္ရမယ့္ကိစၥေတြလည္း ရွိေနပါတယ္။ 

ျပည္သူေတြအတြက္ စားဝတ္ေနေရး၊ သြားလာေရး၊ လူ တေယာက္ဘဝ လုံျခံဳေရး၊ တရားဥပေဒစုိးမိုးေရး၊ လူ႔အခြင့္ အေရးဆိုတဲ့အနိမ့္ဆုံးကိစၥေတြကိုေျပလည္ေအာင္ မေျဖရွင္းေပး နိုင္တဲ့အတြက္ ေဝဖန္မႈေတြကုိခံေနရပါတယ္။ ျပည္သူ႔လႊတ္   ေတာ္ကုိယ္စားလွယ္ေတြကုိလည္း ျမိဳ႕နယ္အေတာ္ မ်ားမ်ားမွာ သက္ဆိုင္ရာမဲဆႏၵရွင္ေတြက လူထုေခါင္းေဆာင္ေဒၚေအာင္ဆန္း စုၾကည္ရဲ႕တမ်က္ႏွာထဲေၾကာင့္ မဲေပးခဲ့ရျပီး မႀကိဳက္ခဲ့ၾကပါဘူး။ ဒီလြႊတ္ေတာ္ကုိယ္စားလွယ္ေတြကလည္း မဲဆႏၵရွင္ေတြက မဲေပးေရြးခ်ယ္ျပီးတဲ့ေနာက္မွာ မဲဆႏၵရွင္ေတြေက်နပ္ေအာင္ ထူးျခားတဲ့လုပ္ကုိင္ေဆာင္ရြက္မႈေတြ မေတြ႔ရပါဘူး။ 

ဒီကိစၥေတြကုိျပည္သူေတြသိေနၾကသလို မီဒီယာေတြက လည္း ေဝဖန္ေနၾကပါတယ္။ 

သိေနျပီးသားအေၾကာင္းအရာေတြကုိ ထပ္မေျပာလိုေတာ့ပါဘူး။

         ဒီလႊတ္ေတာ္ကုိယ္စားလွယ္တာဝန္မွျပန္လည္ရုပ္သိမ္းျခင္းဥပေဒမွာေရးဆြဲထားတဲ့မဲဆႏၵရွင္မ်ားရဲ႕တစ္ရာခိုင္ႏႈန္းက ေရြးေကာက္ပြဲေကာ္မရွင္ကုိတိုင္ျပီး လႊတ္ေတာ္ကလက္ခံခဲ့မယ္ဆိုရင္ ၾကားျဖတ္ေရြးေကာက္ပြဲေတြ မၾကာမၾကာျပန္က်င္းပရမယ့္အေျခအေန   ျဖစ္ေနပါလိ္မ့္မယ္။

         လႊတ္ေတာ္ကုိယ္စားလွယ္တေယာက္ကလည္း ....

၁။ နိုင္ငံေတာ္၏ေက်းဇူးသစၥာေတာ္ကုိေဖာက္ဖ်က္ျခင္း။

၂။ ဤဖြဲ႔စည္းပုံအေျခခံဥပေဒပါျပ႒ာန္းခ်က္တရပ္ရပ္ကုိ ေဖာက္ဖ်က္က်ဴးလြန္ျခင္း။

၃။ အက်င့္သိကၡာပ်က္ျပားျခင္း။

၄။ ဤဖြဲ႔စည္းပုံအေျခခံဥပေဒတြင္ သတ္မွတ္ထားသည့္ သက္ဆိုင္ရာလႊတ္ေတာ္ကုိယ္စားလွယ္၏ အရည္အခ်င္းပ်က္ယြင္းျခင္း။

၅။ ဥပေဒအရေပးအပ္ေသာတာ၀န္မ်ားကုိေက်ပြန္မေဆာင္ရြက္ျခင္းစတဲ႔အခ်က္ေတြထဲကတစ္ခ်က္ခ်က္ေဖာက္ဖ်က္က်ဴးလြန္မိရင္ ...

လႊတ္ေတာ္ကုိယ္စားလွယ္အျဖစ္ကျပန္အရုပ္သိမ္းခံရမယ့္အေျခအေနရွိပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ျပီးခဲ႔တဲ့ၾကံ႕ ခိုင္ေရးပါတီအာဏာရတဲ႔အခ်ိန္မွာ ဒီဥပေဒကုိဆိုင္းငံ့ထားခဲ႔တာျဖစ္ပါတယ္။ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ဥကၠ႒ ဦးေရႊမန္းကုိယ္တိုင္ကုိ မဲဆႏၵရွင္ျပည္သူမ်ားကလက္မွတ္ထိုး ၿပီး ေရြးေကာက္ပြဲေကာ္မရွင္ကု္ိတိုင္ခဲ့ တာေၾကာင့္ ဆိုင္းငံ႔ထားခဲ႔တာ အားလုံးအသိပဲျဖစ္ပါတယ္။ဒီ ျပ႒ာန္းထားတဲ႔အခ်က္ေတြထဲက ကုိယ္စား လွယ္အရည္အခ်င္းပ်က္ယြင္းျခင္းနဲ႔ေပးအပ္ထားတဲ႔တာဝန္ေတြကုိေက်ပြန္စြာမေဆာင္ရြက္နိုင္ျခင္းေတြက ကုိယ္စားလွယ္ ျပန္ရုပ္သိမ္းနိုင္ဖို႔အတြက္အဓိကက်လာပါလိမ့္မယ္။

ဒီဥပေဒကုိ အခုအာဏာရ အင္အယ္ဒီပါတီလႊတ္ေတာ္ကအတည္ျပဳေပးခဲ႔လို႔ရွိရင္ ျပန္ေရြးေကာက္ပြဲ က်င္းပ ရမယ့္မဲဆႏၵနယ္ေတြမွာ၂၀၁၅ ေရြးေကာက္ပြဲတုန္းကလို အင္အယ္ဒီလႊတ္ေတာ္ကုိယ္စားလွယ္ေလာင္းေတြ နိုင္ဖို႔ မေသခ်ာေတာ့ပါဘူး။ ဒီလိုအေျခအေနမွာ ျပည္နယ္မဲဆႏၵနယ္ေတြမွာ သက္ဆိုင္ရာတိုင္းရင္းသား လႊတ္ေတာ္ကုိယ္စားလွယ္ေလာင္းေတြအတြက္ အခြင့္ေရးတရပ္ျဖစ္လာနိုင္ပါတယ္။

အဲဒီလိုပဲ အခုပါတီတရပ္ေပၚေပါက္ဖို႔အားယူေနတဲ့ ၈၈ မ်ိဳးဆက္ အဓိကပါတီအတြက္လည္း မေမ်ွာ္လင့္ပဲနဲ႔ လႊတ္ေတာ္ထဲကုိ ေစာစီး စြာေရာက္နိုင္မယ့္ အေျခအေနတရပ္ကုိဖန္တီးေပးသလို ျဖစ္လာနိုင္ပါတယ္။ အခု အတိုက္အခံပါတီလုိ႔သတ္မွတ္ထားၾကတဲ့ၾကံ႕ခိုင္ေရးပါတီနဲ႔ပူးေပါင္းပါတီေတြအတြက္ေတာ့ အဖ်က္သေဘာ   ေလာက္ပဲရွိေနျပီး မဆလပါတီတျဖစ္လဲ တစညပါတီအေရာင္မွိန္သြားသလို အေရာင္မွိန္ၿပီး ေပ်ာက္ ကြယ္သြားမွာပါ။

         ေပၚေပါက္လာေတာ့မယ့္ ၈၈မ်ိဳးဆက္ေတြအဓိကဦးေဆာင္မယ့္ပါတီနဲ႔ ျပည္နယ္ေတြက တိုင္းရင္း သားပါတီေတြမဟာမိတ္အျဖစ္ေပါင္းစပ္နိုင္မယ္ဆိုရင္ လႊတ္ေတာ္ထဲမွာ အားေကာင္းေမာင္းသန္အတိုက္ အခံ ျဖစ္လာနိုင္ပါတယ္။ ဒါကလည္း ျဖစ္ေပၚလာနိုင္တဲ႔အေျခေနကုိခန္႔မွန္းခ်က္တခုသာရွိပါတယ္။ 

ဒီျဖစ္ေပၚလာနိုင္တဲ့အေျခအေနကုိကာကြယ္ဖို႔ အာဏာရအင္အယ္ဒီပါတီအတြက္ ျပင္ဆင္ထားနိုင္ရပါလိမ့္ မယ္။ ဒီလိုျပင္ဆင္ထားနိုင္ဖို႔အတြက္ အာဏာရအင္အယ္ဒီပါတီဟာ အနာဂတ္ပါတီမူဝါဒေတြ ေသေသခ်ာ ခ်ာေရးဆြဲျပီး အေကာင္အထည္ေဖာ္နိုင္ဖို႔လိုပါတယ္။ ဥပမာေျပာရရင္အင္အယ္ဒီပါတီရဲ႕လိုအပ္ေနတဲ့ပါတီ ဖြဲ႔စည္းပုံကုိ အရင္ဆုံးျပန္သုံးသပ္ျပီးျပင္ဆင္ဖြဲ႔စည္းရပါလိမ့္မယ္။ ပါတီရဲ႕အားနည္းေနတဲ့ စည္းရံုးေရး အေျခ အေနကုိအသစ္ျပန္ေရးဆြဲျပီး ျပည္သူေတြေထာက္ခံမႈ ဆက္လက္ရယူနိုင္ဖို႔ လိုပါတယ္။ မဲဆႏၵနယ္ေတြမွာ မဲဆႏၵနယ္မွာေနထိုင္တဲ့ျပည္သူေတြကေထာက္ခံမယ့္လူပုဂၢိဳလ္ေတြကုိေခၚယူျပီး ၿမိဳ႕နယ္ ပါတီေတြကုိျဖည့္ စြက္နိုင္ရမွာပါ။ နယ္ေျမပါတီေခါင္းေဆာင္ေတြအျဖစ္စည္းရံုးမႈကုိအခိုင္အမာတည္ေဆာက္ထားနိုင္ဖို႔လည္း အေရးႀကီးပါတယ္။ ဒါမွၾကားျဖတ္ေရြးေကာက္ပြဲေတြျပန္က်င္းပတဲ့အခါ အေျခအေနျပန္ေကာင္းပါလိမ့္မယ္။

       

ေနာက္တခ်က္က အခုေရြးေကာက္ပြဲေကာ္မရွင္ကလႊတ္ေတာ္ကုိတင္မယ့္လႊတ္ေတာ္ကုိယ္စားလွယ္ တာ ဝန္မွ ျပန္ရုပ္သိမ္းျခင္းဥပေဒမွာ ဖြဲ႔စည္းပုံအရ ပုဒ္မ ၃၉၇ မွာျပ႒ာန္းထားတဲ့ ျပည္ေထာင္စုလႊတ္ေတာ္ သည္ ေရြးေကာက္တင္ေျမွာက္ျခင္းဆိုင္ရာကိစၥမ်ားႏွင့္ စပ္လ်ဥ္း၍လည္းေကာင္း၊ တာဝန္မွျပန္လည္ရုပ္ သိမ္းျခင္းဆိုင္ရာကိစၥမ်ားႏွင့္စပ္လ်ဥ္း၍လည္းေကာင္း လိုအပ္ေသာဥပေဒမ်ားကို ျပ႒ာန္းရမည္ဆိုတဲ့အခ်က္ အရ သက္ဆိုင္ရာမဲဆႏၵနယ္၏မူလမဲဆႏၵရွင္မ်ားအနက္ အနည္းဆုံးတစ္ရာခိုင္ႏႈန္းတို႔က တာဝန္မွရုပ္သိမ္း လိုေသာ လႊတ္ေတာ္ကုိယ္စားလွယ္ႏွင့္ပတ္သက္သည့္တိုင္တန္းခ်က္အစား ျဖစ္နိုင္ေခ်ရွိတဲ့အေရအတြက္ ကုိ ျပင္ဆင္ေပးနိုင္ရမွာပါ။ 

ဥပမာ ၂၅% ႏႈန္း(သုိ႔မဟုတ္) ၅၀% က တိုင္တန္းလ်ွင္ဆိုတဲ့အေရအတြက္ကို  ျပန္အစားထိုးျပီး ဥပေဒ ကုိ ျပင္ရပါလိမ့္မယ္။

         ဒီပုဒ္မ ၃၉၇ ဟာ ပုဒ္မ ၄၃၆ ထဲမွာမပါဝင္တဲ့အတြက္ ျပည္ေထာင္စုလႊတ္ေတာ္ကုိယ္စားလွယ္ အား လုံးရဲ႕ ၇၅% ေက်ာ္ကေထာက္ခံဆႏၵမဲနဲ႔ျပင္ဆင္နိုင္ပါတယ္။ ဒီဥပေဒကုိျပင္ဆင္နိုင္ဖို႔အတြက္လည္း ျပည္ေထာင္စုလႊတ္ေတာ္မွ အေက်အလည္ ေဆြးေႏြးရမွာပါ။ ျပင္ဆင္နိုင္ဖို႔အဆိုတင္ကတည္းက မကန္႔ ကြက္နိုင္ေလာက္တဲ့အခ်က္အလက္ေတြရွာေဖြျပင္ဆင္ထားနိုင္ဖို႔ လိုအပ္ပါတယ္။ ျပည္ေထာင္စုလႊတ္ေတာ္ ထဲမွာ တပ္မေတာ္သားကုိယ္စားလွယ္က ၂၅% ရွိေနပါတယ္။ ေရြးေကာက္ခံျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ကုိယ္စား လွယ္ထဲမွာ လည္း အတိုက္အခံ ၾကံ႔ခိုင္ေရးပါတီ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ကုိယ္စားလွယ္အနည္းငယ္နဲ႔ တိုင္းရင္း သားကုိယ္စားလွယ္ေတြ ပါေပါင္းမွ လႊတ္ေတာ္ကုိယ္စားလွယ္ စုစုေပါင္း ၇၅% ျဖစ္မွာပါ။

ဒီတစ္ရာခိုင္ႏႈန္းတိုင္တန္းရင္ဆိုတဲ့အခ်က္ကုိမျပင္နိုင္ရင္ အားလုံးေသာေရြးေကာက္ခံျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ ကုိယ္စားလွယ္ေတြအတြက္ အႏၱရာယ္ရွိေနမွာပါ။၂၀၁၅ ေရြးေကာက္ပြဲကုိျပန္ၾကည့္ရင္ အာဏာရ အင္ အယ္ဒီပါတီကအနိုင္ရခဲ႔တဲ့ လႊတ္ေတာ္ကုိယ္စားလွယ္ေတြ အမ်ားစုဟာ မဲအျပတ္အသတ္နဲ႔ နိုင္ခဲ့တာ မဟုတ္ဘူးဆိုတာ ေတြ႔နိုင္ပါတယ္။ တခ်ဳိ႕ မဲဆႏၵနယ္ေတြမွာ ပြတ္ကာသီကာအနိုင္ရလာျပီး လႊတ္ေတာ္ ကုိယ္စားလွယ္ျဖစ္လာတာကုိ အားလုံးသိခဲ႔ၾကပါတယ္။

အင္အယ္ဒီပါတီအေနနဲ႔လည္း အာဏာရျပီးတဲ့ တႏွစ္က်ာ္ကာလမွာ အင္အယ္ဒီပါတီရဲ႕လႊတ္ေတာ္ ကုိယ္ စားလွယ္ေတြကုိျပည္သူေတြ ရဲ႕ ေထာက္ခံမႈ၂၀၁၅ ကလုိမဟုတ္ေတာ့ဘူးဆိုတာ ပကတိအေျခအေန အရ မျငင္းနိုင္ေတာ့ပါဘူး။ အင္အယ္ဒီပါတီေခါင္းေဆာင္ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ရဲ႕မ်က္ႏွာတခုတည္းကုိၾကည့္ ၿပီး ေထာက္ခံေနၾကေတာ့မွာမဟုတ္ေတာ့ပါဘူး။ မဲဆႏၵရွင္ျပည္သူေတြအေနနဲ႔သူတို႔အက်ိဳးကို ေရွးရႈမယ့္ လႊတ္ေတာ္ကုိယ္စားလွယ္မ်ားကုိသာ ေရြးခ်ယ္ၾကေတာ့မယ့္အေနအထားကုိေရာက္ေနပါျပီ။

         ဒီလႊတ္ေတာ္ကုိယ္စားလွယ္တာဝန္ကျပန္ရုပ္သိမ္းတဲ့ဥပေဒသာအတည္ျဖစ္သြားခဲ့မယ္ဆိုရင္ ျမန္မာျပည္ရဲ႕

နိုင္ငံေရးအေျခအေနက မတည္မျငိမ္ျဖစ္နိုင္ေတာ့မွာ ႀကိဳေတြးလုိ႔ ရေနပါတယ္။ 

အခုလက္ရွိနိုင္ငံေရးအေျခအေနထက္ပုိေကာင္းလာမလား၊ ပုိဆိုးသြားမလားဆိုတာကုိေတာ့ ေစာင့္ၾကည့္ရ ပါေတာ့မယ္။

ျမတ္လိႈင္း

Popular news journal - Vol 9. No 20, 1 Jun 2017