သစ္ခက္သံလြင္ကဗ်ာ၊ ဇာနည္ ၏ "မႏၱေလး"

မႏၱေလး

Whitney Museum of American Art

ညက....
က်ေနာ္အိပ္မက္ထဲကုိ
"ကတ္ပလင္း"ေရာက္လာလာတယ္...

သူ႔ရ့ဲ"မႏၱေလး"ကဗ်ာကုိ
ရြတ္ျပသြားၿပီးတ့ဲေနာက္....
က်ေနာ္လဲ
ဆယ့္ကုိးရာစုဧရာဝတီရဲ႕
ေတာင္ညာစံျဖစ္ခ့ဲဖူးတ့ဲ
"မႏၱေလး"ကုိအလည္ေရာက္သြားခ့ဲေပါ့...

ပထမဆုံးျမင္ကြင္းက...
ေဂၚဝင္ဆိပ္ကမ္းကုိသြားေနတ့ဲ
ဘီရုိလွည္းေပၚက..
"သီေပါနဲ႔ စုဖုရားလတ္"ရယ္...
ျမေတာင္ေက်ာင္း
အုတ္ေလွကားေပၚက
ေရာင္တေစာင္းထုံးထားတ့ဲ
ဆယ္နွစ္သား"ေမာင္လြမ္း"ေလးရယ္...
အ့ဲဒီေနာက္...
က်ေနာ့္ဘဝရ့ဲ
အခန္းဆက္အလြမ္းဇာတ္လမ္းေတြစခ့ဲတယ္ဆုိပါေတာ့......

ေရညွိေတြတက္ေနတ့ဲ
နီညိဳေရာင္နန္းၿမိဳ႕ရုိးရယ္...
ၾကယ္ေရာင္ေတြ တိတ္တဆိတ္နဲ႔အိပ္ေပ်ာ္ေနတ့ဲ က်ုံးေရျပင္ရယ္....
ၿပီးေတာ့..
အေဖမၾကာခဏေျပာျပခ့ဲဖူးတ့ဲ...
"ဗုိလ္မူးဗထူး"ရဲ႕
ေတာ္လွန္ေရးစစ္ထြက္မိန္႔ခြန္းရယ္....
အ့ဲဒီေနာက္...
က်ေနာ့္ရင္ခုန္သံေတြ စခ့ဲတယ္ဆုိပါေတာ့.....

ၿပီးေတာ့....
မႏၱေလးေဆးရုံႀကီးေပၚမွာ
စိတ္ထိခုိက္ၿပီးဆုံးပါးသြားခ့ဲရတ့ဲ
"ျမင္းခြာတခ်က္ေပါက္ရင္ မီးဟုန္ေတာက္ေစရမယ္"..ဆုိတ့ဲ
"ကုိဗဟိန္း"ရယ္....

ကုိသိန္းေဖ (ဦးသိန္းေဖျမင့္) နဲ႔ လူမွားၿပီး
ဂ်ပန္ကင္ေပတုိင္ေတြအသတ္ခံခ့ဲရတ့ဲ
"တုိင္းခ်စ္သိန္းေဖ"ရယ္....

ဖမ္းမိထားတ့ဲကင္ေပတုိင္ ဂ်ပန္ဗုိလ္ကုိဓားနဲ႔ခုတ္သတ္ခ့ဲတ့ဲ
"ဗုိလ္ရဲဒင္ႀကီး"ရယ္.....

ၿပီးေတာ့....
"မႏၱေလး"အေၾကာင္းေျပာရင္
ေရွ႕ဆုံးကသတိရေစတ့ဲ....
ဖဆပလေခတ္က
ဗုံးခြဲခံခ့ဲရဖူးတ့ဲ
"လူထုသတင္းစာတုိက္"ရယ္...
လူထုသတင္းစာတုိက္ဒယ္ဒီတာစာပြဲမွာ
မာဖလာအျမဲပတ္ထားၿပီး
ေဆးတံႀကီးခဲထားတ့ဲ
"ဆရာႀကီးေရႊဥေဒါင္း"ရယ္....

ဥပဓိရုပ္လဲေကာင္း
အင္မတန္မွစိတ္ႏွလုံးေကာင္းလွတ့ဲ
"ဦးေလးလူထုဦးလွ"ရယ္....

ကၽြန္းျပန္ႀကီး "လူထုစိန္ဝင္းရယ္"

ေခၽြးတပ္မွတ္တမ္းေရးခ့ဲတ့ဲ "လူထုသစ္လြင္ရယ္"
"ဗကသ"ဖြဲ႔ဖုိ႔အဆုိျပဳခ့ဲတ့ဲ..
အင္းလ်ားေက်ာင္းသူ"မအမာ"(အေမလူထုေဒၚအမာ)ရယ္....

ျမန္မာစာ အမွတ္ ၁၀၀ ကုိ ဘယ္လုိမွေလ်ာ့လုိ႔မရေအာင္ေတာ္တယ္ဆုိတ့ဲ..
မန္းတကၠသုိလ္ကုိ ခုံဖိနပ္နဲ႔တက္ခ့ဲတ့ဲ..
ေတာင္သာဇဂ်မ္း ရြာသား "ဗဂ်မ္း" (ဆရာတင္မုိးရယ္)...

"ျမန္မာစာေပ ဘာလဲ ဘယ္လဲ"ဆုိတ့ဲ
"ဆရာစြမ္း"ရယ္.....

"ဆာအက္ဒရက္အာႏိုး"ရဲ႕
"The light of Asia" ကုိ
ပါဒအလုိက္ဘာသာျပန္ခ့ဲတ့ဲ...
"ထင္းရွဴးပင္ရိပ္"ေအာက္မွာ
"ရွယ္လီ"တုိ႔ "ဂၽြန္ကိ"တုိ႔နဲ႔ မိတ္ဆက္ေပးခ့ဲတ့ဲ..
"ေမာင္သာႏုိး"ရယ္...

သစၥာရွာဖုိ႔ ျမင္းစီးခ့ဲတယ္...ဆုိတ့ဲ...
ျမန္မာျပည္က"ဗားေတာ့ဗရက္"
"ဆရာၾကည္ေအာင္"..ရယ္

ခုထက္ထိ
မအုိေသးတ့ဲ...
ဆရာႀကီး ကုိေလး(အင္းဝဂုဏ္ရည္)ရယ္...

ဟံသာဝတီသတင္းစာတုိက္က
"စေန စာေပဝုိင္းနဲ႔ "ဆရာဦးဝင္းတင္" ရယ္

ၿပီးေတာ့....
မန္းတေလး တကၠသုိလ္ကအာစရိေတြျဖစ္ၾကတ့ဲ...
ဆရာႀကီးသခင္ကုိယ္ေတာ္မိႈင္းနဲ႔
"ပန္တူ" ျပႆနာျငင္းခုန္ခ့ဲဖူးတ့ဲ
ဆရာႀကီး ဦးခ်မ္းျမ (ျမေကတု)ရယ္.....

"ေဗာ္လဂါမွ ဂဂၤါ"ေရးခ့ဲတ့ဲ
"ဆရာႀကီးဆန္းထြန္း"ရယ္....

"ေဒါက္တာေဝါပုိလာရာဟုလာ"ရဲ႕
"What Buddha's taught"
ကုိ ဘာသာျပန္သြားခ့ဲတ့ဲ
"ဆရာႀကီး ဦးကုိကုိေလး"(ေမာင္ေဇယ်ာ)ရယ္...

"ပညာရွင္မွန္ရင္ ကၽြန္မခံဘူး"...
"သမုိင္းသင္တာ မ အေအာင္" ဆုိခ့ဲတ့ဲ
"ဆရာႀကီးေဒါက္တာသန္းထြန္း"ရယ္...

ၿပီးေတာ့.....
ေတာင္သမန္အင္းေစာင္းက....
"ကုိပညာ"ရဲ႕
ေတာင္ေလးလုံးေက်ာင္းရယ္....

အ့ဲဒီေက်ာင္းကုိ တႏွစ္တခါေရာက္လာတတ္တ့ဲ..
"အုိးေဝ" ဆုိတ့ဲစကားလုံးပုိင္ရွင္
"ဆရာႀကီးဦးညိဳျမ"ရယ္....

ဦးပိန္တံတားေပၚျဖတ္ေလွ်ာက္တ့ဲအခါတုိင္းလြမ္းခ့ဲဖူးတ့ဲ....
"ေတာင္သမန္စားေမာင္ေဖငယ္ရယ္.....
ဒုိင္းခင္ခင္ရယ္....
ဓားထက္တ့ဲဗီလိန္ ရေနာင္ေမာင္ေမာင္တုတ္...တုိ႔ရဲ႕ဇာတ္လမ္းေလးရယ္....."

"ေတာင္သမန္ေရႊအင္းမွာ...
ေလညင္းေဆာ္ေတာ့...."ဆုိတ့ဲ
ဆရာျမ(ဆရာႀကီးျမသန္းတင့္)ရယ္...

ၿပီးေတာ့....
အႏုပညာနယ္ပါရမီရွင္ဆရာသမားေတြျဖစ္ၾကတ့ဲ..
"ၿငိမ္းခ်မ္းေရးသည္..
ပ်ားရည္က့ဲသုိ႔အစဥ္..." ဆုိတ့ဲၿငိမ္းခ်မ္းေရးသီခ်င္းေရးခဲ့မိလို႔...
ဖဆပလျပည္ထဲေရးဝန္ႀကီး"ဗုိလ္ခင္ေမာင္ေလး"
ၿခိမ္းေျခာက္ခံခ့ဲရၿပီး...
"အခ်စ္သီခ်င္းမွလြဲ၍ဘာသီခ်င္းမွမေရးေတာ့ပါ"
ဆုိတ့့ဲ
"ဆရာႀကီးၿမိဳ႕မၿငိမ္း"ရယ္....
သီခ်င္းေတြထဲမွာနာမည္ထဲ့ေရးတတ္တ့ဲ....
"နန္းေတာ္ေရွ႕ဆရာတင္"ရယ္.....

မီမီဝင္းေဖတုိ႔အဘိုး..
"ေရႊျပည္ ဦးဘတင္"ရယ္
သူ႔သား
ပန္တ်ာေက်ာင္းအုပ္ႀကီးလုပ္ခ့ဲဖူးၿပီး...
စာေပ,ပန္းခ်ီ,ဂီတ,ရုပ္ရွင္ စြယ္စုံရပညာရွင္...
အာအက္ေအ ဦးေဇာ္ဝိတ္(ဆရာဦးဝင္းေဖ) ရယ္....

"အမ်ားနည္းတူ သက္လုံမေကာင္းရင္...
ႀကိဳးၾကာငွက္ တခ်ဳိ႕တေလ
ခ်ီလာစဥ္က်န္ရစ္မည္..." ဆုိတ့ဲ
"ဆရာကုိေမာင္ေမာင္"ရယ္..

"ဇာတ္သမားလာရင္ မွတ္သားစရာပါရမယ္
ဇာတ္သမားျပန္ရင္ မွတ္သားစရာက်န္ရမယ္"ဆုိတ့ဲ
"ဒါရုိက္တာေမာင္ယဥ္ေအာင္"ရယ္....

မ်က္ႏွာျမင္ရုံနဲ႔တင္ ရယ္စရာျဖစ္ေစတ့ဲ...
သဘင္ပညာရွင္ လူရြင္ေတာ္ႀကီးေတြျဖစ္တ့ဲ...
"ဦေးပါစံ....ဦးသိန္းဆု...ဦးဟန္ညြန္႔"တုိ႔ရယ္....

ၿပီးေတာ့...
အေမမာရ့ဲသားေတြျဖစ္တ့ဲ...
"ကုိစုိးဝင္း"(ပဲခူးရုိးမက်ဆုံး)
"ကုိဖုိးသံေခ်ာင္း"
"ကုိၿငိမ္းခ်မ္း"(ညီပုေလး)တုိ႔ရယ္....
"ေႏြဦးႀကိဳငွက္"..
ကုိမိႈင္း(ေမာင္းမိႈင္းလြင္အင္းဝ) ရယ္....

ျမင္းျခံေထာင္မွာအတူေနခ့ဲဖူးတ့ဲ
မန္းတေလးသပိတ္တပ္ေပါင္းစုဆရာေတာ္
"ဂဠဳန္နီ ဦးကာဝိဒ" ရယ္..

.
"ကမ္းလြန္ေလ"
"ကုိေအာင္ဘညိဳ"ရယ္.....

ေျမာက္ပုိင္းမွာအသတ္ခံသြားရတ့ဲ...
သူငယ္ခ်င္း"ထြန္းေအာင္ေက်ာ္"ရယ္...

ညီေလးဗုိလ္စံ(စံညိမ္းဦး)ရယ္...

စတုတၳေက်ာင္းသာသပိတ္ေခါင္းေဆာင္ေတြျဖစ္တ့ဲ....
"ေအာင္မိႈင္းဆန္း"
"ရဲရင့္ေက်ာ္"
ဗကသရဲေဘာ္မ်ားရယ္....

ၿပီးေတာ့....
က်ေနာ္အတမ္းတဆုံးထဲက
ၿမိဳ႕မတီးဝုိင္းနဲ႔
မႏၱေလးသၾကၤန္...ရယ္

ၿပီးေတာ့......
"ေႏြဦး"ကုိဖြဲ႔သီထားတ့ဲ
"ကာဠဳဒါယီ"ရဲ႕ ခ်ီးမြမ္းခန္းေတြနဲ႔
"ရွင္အုန္းညိဳ"ရဲ႕ ဂါထာေျခာက္ဆယ္ပ်ဳိ႕ထဲကလုိ..
ဂုဏ္အခန္းခန္းေတြနဲ႔
"မႏၱေလး"ဟာ
က်ေနာ့္အိပ္မက္ထဲကုိ
တပုိဒ္ၿပီး တပုိဒ္ ေရာက္လာခ့ဲေခ်ေပါ့.......။ ။

ဇာနည္

၁/၄/၂၀၁၇